بزرگنمايي:

فارس آنلاین - شیراز - ماه مبارک رمضان علاوه بر فضایل معنوی و رحمانی که در روح و جان روزه داران بر جای می گذارد ، اثرات ارزشمندی در اصلاح رفتارهای غلط نیز دارد که اصلاح آداب غذایی و ارتقای شیوه های درست خوردن و درست نوشیدن از فضایل این ماه است.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، کارشناسان دانشگاه علوم پزشکی شیراز با ارائه توصیه ها و پیشنهادهای کارشناسانه به روزه داران کوشیده اند روشی اصلاحی برای آنکه چه بخوریم، چگونه بخوریم، چه موقع بخوریم ارائه داده اند ، دراین توصیه های کارشناسی همچنین برخی از مواردی که می تواند به سلامت تن و روان روزه داران لطمه بزند گوشزد شده است.
یک کارشناس تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی شیراز ماه مبارک رمضان را فرصتی برای تحکیم و تثبیت تندرستی افراد دانست و گفت: افراد روزه دار در زمان افطار باید آب ولرم را به صورت آهسته و نشسته بنوشند.
مهدیه فرید گفت: نوشیدن مایعات فراوان در زمان غذا خوردن موجب کاهش دسترسی آنزیم های گوارشی به مواد غذایی می شود که برخی بیماری ها و نارسایی های گوارشی را درپی خواهد داشت.
او با معرفی راهکارهایی برای کاهش تشنگی در طول روز، ادامه داد:کاهش حجم غذای سحری، خودداری از مصرف مواد غذایی با پروتئین بالا و پرادویه که سبب تحریک تشنگی در ساعات اولیه روز می شود، محدود کردن مصرف نمک در وعده های افطار و سحر، استفاده از میوه و سبزی کافی در فاصله افطار تا سحر، پرهیز از ورزش های شدید و یا استفاده از حمام و سونای داغ در طول روز از جمله راه هایی است که تشنگی را در طول روز کاهش می دهد.
این کارشناس تغذیه با بیان اینکه روزه داری برای افرادی که بیماری خاصی ندارند، نه تنها مضر نیست بلکه مفید است گفت: روزه داری حتی در کسانی که لاغر و دارای وزن طبیعی هستند نیز به بدن فرصت می دهد تا با سوزاندن چربی ها، پس از پایان دوره روزه داری، چربی تازه و مناسب تری را جایگزین کنند.
او برای افراد دارای ذخیره چربی بالا، توصیه کرد: روزه داری برای این افراد نیز فرصت مناسبی است تا مقداری از آن چربی ها را برای تولید انرژی به مصرف برسانند و از اضافه وزن خود بکاهند.
کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بیان کرد: در این ایام باید بکوشیم از پرخوری و زیاده روی در مصرف غذاهای پرچرب و شیرین مانند نان خامه ای، زولبیا، بامیه و حلوا پرهیز کنیم زیرا سوزش سردل، اضافه وزن و نیز عطش شدید به همراه دارد و این تشنگی را با نوشیدن مقدار زیاد نوشیدنی های سرد جبران باید کرد.
***روزه داری آسان تر با مصرف سبزی ها و نان سبوس دار
مدیرگروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز از جمله مشکلات رایج در زمان روزه داری را یبوست دانست و گفت:از علت های ایجاد این مشکل، می توان به مصرف زیاد غذاهای تصفیه شده مثل نان تهیه شده از آرد سفید و کاهش مصرف آب، میوه و سبزی اشاره کرد.
رضیه شناور افزود: برای جلوگیری از بروز این مشکل و حل آن توصیه می شود روزه داران در فاصله افطار تا سحر، مصرف نان های سبوس دار و افزایش مصرف میوه و سبزی و همچنین آب و میوه های خشک مانند آلوی خیس شده را در برنامه غذایی خود جای دهند.
او همچنین از افت فشار خون به عنوان یکی دیگر از دیگر مشکلات رایج در ماه رمضان نام برد که از دلایل ایجاد آن می توان به مصرف کم مایعات و املاح کافی اشاره کرد و افزود: با خنک نگه داشتن بدن فرد و افزایش مصرف مایعات و املاح کافی در وعده سحری، می توان از این مشکل پیشگیری کرد.
شناور با بیان این مطلب که سوء هاضمه ، مشکلی است که به دلیل مصرف زیاد غذاهای چرب، سرخ کردنی و ادویه دار، غذاهایی مثل تخم مرغ، کلم، عدس و نوشابه های گازدار ایجاد می شود گفت: همچنین بروز سردرد به علت عادت به کافئین و تنباکو و قطع آن و ایجاد خستگی و عدم استراحت و خواب کافی به علت فعالیت زیاد یا افت فشار خون در فرد روزه دار ظهور می کند، بنابراین بهتر است از یک تا دو هفته پیش از ماه مبارک رمضان، مصرف مواد حاوی کافئین و نیکوتین را کاهش دهیم.
مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه برای حل مشکل افت قند خون نیز توصیه کرد روزه داران از مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی قند ساده و شیرینی ها در وعده سحری پرهیز کنند،، زیرا این مواد باعث افزایش ترشح انسولین و افت قند خون در طول روز می شود.
این کارشناس ارشد تغذیه با بیان اینکه سوزش سردل و ورم معده ، به دلیل افزایش اسید در معده خالی اتفاق می افتد و با مصرف غذاهای ادویه دار، نوشابه های گازدار، قهوه و غذاهای چرب تشدید می شود، اضافه کرد: فرد مبتلا به این مشکلات لازم است برای کاهش سطح اسید معده، زیر نظر پزشک درمان شود.
** دانستنی هایی درباره وعده های غذایی ماه مبارک رمضان
مدیرگروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، توصیه کرد: افراد روزه دار همانند زمانی که روزه نیستند، لازم است سه وعده غذا بخورند که این وعده ها شامل افطار، شام و سحر است و صرف غذا کمتر از دو بار، در سال هایی که ماه مبارک رمضان در فصل تابستان است، توصیه نمی شود.
شناور با بیان اینکه مصرف غذا در وعده سحری به عنوان مهمترین وعده غذایی در ماه رمضان، باید به صورت کامل باشد، افزود: پس از این وعده، ساعات روزه آغاز می شود و بدن انرژی دیگری دریافت نمی کند به همین دلیل بهتر است از غذاهای دیرهضم مانند نان و غلات کامل و سبوس دار، حبوبات، سبزی ها و میوه های تازه استفاده شود.
** مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی شود
وی ادامه داد: مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی شود زیرا مصرف مواد غذایی شیرین با تحریک انسولین موجب ورود قند خون به داخل سلول ها و در پی آن کاهش قندخون می شود به این ترتیب، مصرف مواد غذایی شیرین و حاوی قندهای ساده مثل شیرینی و شکلات در وعده سحری، موجب می شود تا شخص زودتر گرسنه شود.
توصیه دیگر مدیرگروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه برای وعده سحری، پرهیز از مصرف کله پاچه و سیرابی، غذاهای سرخ کرده و چرب، غذاهای کنسروی، سوسیس و کالباس، نوشابه گازدار و غذاهای آزار دهنده بود.
شناور همچنین از روزه داران خواست از مصرف زیاد قند، شکر، شیرینی ها، شکلات، زولبیا، بامیه و شله زرد و نوشیدنی هایی مانند شربت، قهوه و چای در وعده سحری خودداری کنند.
وی مصرف متعادل سبزی ها مانند سبزی خوردن، سالاد، کاهو، خیار، گوجه فرنگی، ماست و خیار و نعناع همراه با غذا را جایگزین مناسبی برای این مواد عنوان کرد.
** پیشنهادی برای یک وعده سحری کامل
وی افزود: دو تا سه تکه نان که بهتر است نان سنگک باشد، به همراه پنیر و خرما و سبزی یا ماست و خیار و سبزی، یا برنج با خورش کدو یا آلو اسفناج، کرفس یا یک تکه مرغ، همراه با یک بشقاب سالاد را می توان به عنوان سحری میل کرد.
این کارشناس ارشد تغذیه با بیان اینکه در هنگام افطار، دستگاه گوارش در حالت استراحت کامل است گفت: در این زمان باید از مواد غذایی استفاده شود که به طور ناگهانی به دستگاه گوارش فشار وارد نشود.
***نان و پنیر و سبزی یکی از عادات خوب غذایی ایرانیان
توصیه مدیرگروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه برای وعده افطار، مصرف غذاهای سبک و مختصر شامل گروه های غذایی شیر و لبنیات مانند شیر و ماست و پنیر، میوه و سبزی، نان و غلات مانند برنج و نان برای افزایش قندخون بود و افزود: نان و پنیر و سبزی، یکی از عادات خوب غذایی هموطنان در این ایام است؛ علاوه بر آن، مصرف شیر گرم، فرنی و شیربرنج در هنگام افطار مناسب است.
شناور همچنین استفاده از مواد غذایی آبکی مثل سوپ کم چرب، آش کم حبوبات، حلیم بدون روغن به عنوان یک منبع خوب از مواد نشاسته ای، فیبر، پتاسیم و منیزیم، همچنین مایعات به هنگام افطار و سحر را موجب حفظ تعادل آب و مواد معدنی فرد روزه دار عنوان کرد و گفت: استفاده از سبزی ها و میوه ها در هنگام افطار و همچنین در فاصله بین افطار تا سحر، به دلیل این که منبع خوبی از آب و فیبر هستند، برای دستگاه گوارش بسیار مفید است و مانع بروز یبوست می شود؛ سبزی ها با دارا بودن مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تأمین ویتامین ها و مواد معدنی موردنیاز بدن، از تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می کنند.
***روزه داران از مصرف غذاهای چرب و شور در وعده سحری خودداری کنند
یک کارشناس تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز هم گفت: بسیاری از افراد اعتقاد دارند هنگام سحری باید از مواد غذایی که انرژی بالایی دارند استفاده کنند تا در مدت روز احساس گرسنگی نکنند، به همین دلیل خوردن غذاهای چرب را ترجیح می دهند، اما باید متوجه باشند که مصرف مواد غذایی خیلی چرب، تشنگی شدید و مشکلات بسیاری را به همراه دارد.
عاطفه کهنسال به افرادی نیز که مواد قندی را ترجیح می دهند، یادآوری کرد که مصرف مواد قندی و شیرینی به مقدار زیاد و در یک وعده، باعث افزایش ناگهانی هورمون انسولین در خون می شود.
او ادامه داد: با توجه به این که هورمون انسولین قند خون را کاهش می دهد، ممکن است عوارضی مانند سرگیجه، بی حالی، پرخاشگری، عصبانیت و ضعف ناگهانی برای فرد به وجود آید.
این کارشناس تغذیه ادامه داد: بنابراین بهتر است در وعده غذایی سحری، از مواد غذایی استفاده کنیم که بتواند هم انرژی روزانه را تامین و هم از اُفت ناگهانی قند خون جلوگیری کند و مهمتر از همه این که باعث ایجاد تشنگی شدید نشود.
توصیه این کارشناس برای جلوگیری از گرسنگی و تشنگی در مدت روز، استفاده از تمام گروه های غذایی در وعده سحری بود.
**میوه و سبزی را در ماه مبارک رمضان فراموش نکنیم
کهنسال گفت:مصرف میوه و سبزی تازه علاوه بر تامین ویتامین ها و مواد مغذی، مقدار فیبر بالایی را نیز به بدن می رساند که از یبوست جلوگیری و قسمتی از آب موردنیاز بدن را نیز تامین می کند.
استفاده از مواد دارای کلسیم مانند پنیر و شیر، همچنین نان های سبوس دار برای وعده سحری، دیگر توصیه های این کارشناس تغذیه به روزه داران بود.
وی همچنین تهیه سالادی حاوی سبزی های برگ سبز مانند کاهو، خیار و سبزی های معطر، گوجه فرنگی، فلفل دلمه، لیموترش و همچنین هویج رنده شده یا جوانه گندم همراه با مواد غذایی دارای ویتامین C به همراه یک یا دو عدد گردو یا اندکی روغن زیتون را برای تامین مواد موردنیاز بدن در وعده سحری، پیشنهاد داد.
کارشناس تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز با اشاره به اینکه نوشیدن زیاد چای، موجب افزایش دفع ادرار و از دست رفتن املاح معدنی بدن می شود گفت: نوشیدن مقدار زیاد چای در وعده سحری از ترس تشنگی به هیچ وجه توصیه نمی شود؛ برای جلوگیری از بروز تشنگی، مصرف آب، چای کمرنگ، آبمیوه، میوه ها و سبزی های آبدار و به ویژه شیر کم چرب در افراد سالمندی که روزه می گیرند، بسیار اهمیت دارد.
6113 /1876