بزرگنمايي:
پیام فارس- کارشناس بیماری‌های تنفسی دانشگاه علوم پزشکی شیراز چهارشنبه 18 اردیبهشت در جمع خبرنگاران گفت: ابتلا به آسم از نظر ارثی، به دنبال واکنش راه‌های هوایی به عوامل محرک و حساسیت زا (آلرژیک)، شرایطی همچون تورم و التهاب پوشش داخلی راه های هوایی، زیاد شدن ترشحات مخاطی راه های هوایی (موکوس) و انقباض عضلات دیواره راه های هوایی رخ می دهد.
دکتر زهرا خسروی‌زادگان افزود: مجموع این وضعیت، موجب انسداد راه های هوایی شده و در نتیجه هوای کمتری از آنها عبور می کند، با سخت تر شدن عمل تنفس، نشانه های آسم به صورت سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس بروز می کند .
وی در عین حال خاطرنشان کرد: علت دقیق و اصلی آسم هنوز نامشخص است، اما آنچه که تاکنون روشن شده، نشان می دهد که آسم محصولی از ترکیب عوامل محیطی، سبک و نحوه زندگی و خصوصیات زیستی و ذاتی فرد (ژنتیک) است .
این کارشناس بیماری‌های تنفسی ادامه داد: سبک زندگی شهری از نظر زندگی آپارتمانی، نبود تحرک، مصرف غذاهای آماده (Fast Food) و آلودگی هوا به علت دود سیگار و آلودگی شهر به علت دود خودروها عوامل شیوع بیشتر آسم هستند .
خسروی‌زادگان گفت: اگر افراد خانواده، سابقه انواع آلرژی ها مانند اگزما، آلرژی بینی، آلرژی غذایی و آسم را داشته باشند، احتمال بروز آسم در سایر افراد آن خانواده بیشتر می شود .
وی تماس با عواملی مانند دود سیگار، عوامل عفونی ویروسی و بعضی مواد حساسیت زا را نیز در افزایش احتمال ابتلا به آسم موثر دانست و گفت: برخی افراد نظیر کارگران نانوایی، چوب بری و رنگسازی و دیگر موارد مشابه، به دلیل تماس های شغلی ممکن است دچار آسم شوند .
این کارشناس بیماری‌های تنفسی بیان کرد: امکان دارد بیماری آسم در افراد بدون سابقه آلرژی نیز رخ دهد، تاثیر مخرب عوامل محیطی در سال های اول زندگی مانند عفونت های شدید و یا آلودگی محیط زندگی تاثیر بدی روی رشد و تمایز راه های هوایی دارد و ابتلا به آسم گسترش می یابد، در مواجهه با عوامل محرک، نشانه های بیماری بدتر و منجر به آسم پایدار و افزایش خطر حملات حاد می شود .
خسروی زادگان ادامه داد: تا کنون راه حلی برای ریشه کن کردن آسم پیدا نشده است، اما این بیماری را می توان به شکلی درمان و کنترل کرد که از بروز نشانه ها و حملات آن پیشگیری شود .
او افزود: باید دانست که علاوه بر درمان دارویی، پرهیز از عوامل محرکی که سبب بدتر شدن آسم می شوند، مانند نگهداری حیوان خانگی در منزل، مواجهه با گل و گیاه و گرده ها، مصرف دخانیات، بسته بودن در و پنجره ها هنگام نظافت منزل و بیرون رفتن از منزل در شرایط هشدار آلودگی هوا بسیار مهم است.
سالانه سیصد هزار نفر بر اثر آسم فوت می‌کنند
مدیرگروه بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز گفت: بر طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، بیش از 300 میلیون نفر در سراسر دنیا از بیماری آسم رنج می برند و سالانه حدود 300 هزار نفر به علت این بیماری جان خود را از دست می دهند .
دکتر فریبا مرادی افزود: میزان شیوع آسم تا 40 درصد در مناطق مختلف دنیا گزارش شده است، در کشور ما نیز میانگین شیوع نشانه های آسم در بزرگسالان 9 درصد و در کودکان و نوجوانان 11 درصد است که البته این میزان در کلان شهرها و شهرهای دارای آلودگی هوا بیشتر است .
او ادامه داد: آسم، بیماری التهابی مزمن و غیرواگیر ریه است که تا کنون راه حلی برای ریشه کن کردن آن پیدا نشده، اما این بیماری را می توان به شکلی درمان و کنترل کرد که از بروز نشانه ها و حمله های آن پیشگیری شود .
مدیرگروه بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز اضافه کرد: علت دقیق و اصلی ابتلا به آسم هنوز نامشخص است، اما آنچه تا کنون روشن شده این است که اگر در خانواده یک فرد، سابقه یکی از انواع بیماری های آلرژیک مانند اگزما، آلرژی بینی، آلرژی غذایی و آسم وجود داشته باشد، احتمال بروز آسم در چنین فردی و خانواده اش بیشتر می شود .
وی، آسم را شایع ترین بیماری مزمن کودکی عنوان کرد و افزود: آسم علت اصلی غیبت از مدرسه به شمار می رود و در چند سال اخیر افزایش شیوع آن در کودکان و نوجوانان سبب شده است که نیاز به مراقبت های پزشکی در این بیماری در مدارس بیشتر شود .
مرادی با اشاره به نقش خودمراقبتی در حفظ و ارتقای سلامت، بر شناخت بیماری و علایم آن و عوامل خطر آغازگر بیماری، راه های پیشگیری از بروز و تشدید نشانه ها، نحوه استفاده صحیح از داروها و وسایل کمک درمانی و ارتباط منظم با پزشک معالج برای کنترل بیماری ها تاکید کرد و گفت: این اقدامات باعث خواهد شد بیمار آسمی از زندگی مطلوبی برخوردار شود.
شیوع 11 درصدی آسم در کودکان و نوجوانان ایران
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز با اشاره به نامگذاری، هفدهم اردیبهشت به عنوان روز جهانی آسم از انتخاب شعار «شیوع رو به رشد آسم را متوقف کنیم» برای این روز خبر داد .
دکتر عبدالرسول همتی گفت: نتایج بررسی های اپیدمیولوژیک نشان می دهد که چهار بیماری غیرواگیر مهم شامل بیماری های قلبی و سکته، سرطان، بیماری های مزمن تنفسی و دیابت، سالانه مسوول 28 میلیون مرگ است.
وی خاطرنشان کرد: بیش از یک و نیم میلیارد نفر در سراسر دنیا به بیماری های مزمن ریوی مبتلا هستند و سالانه بیش از چهار میلیون نفر در اثر ابتلا به آسم و COPD جان خود را از دست می دهند .
همتی گفت: بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، بیش از سیصد میلیون نفر از مردم دنیا مبتلا به بیماری آسم هستند و پیش بینی می شود تا سال 2030 میلادی، صد میلیون بیمار آسمی به بیماران فعلی اضافه شود .
این مقام مسئول ادامه داد: بر اساس مطالعات انجام شده در کشور، شیوع آسم در کودکان و نوجوانان 11 درصد و در بزرگسالان حدود 9 درصد و این میزان در کلان شهرها و شهرهای دارای آلودگی هوا بیشتر است.
همتی با بیان اینکه بیماری آسم هزینه های قابل توجهی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم به بیماران، خانواده ها و نظام سلامت کشور تحمیل می کند؛ اهمیت خودمراقبتی را یادآور شد و تاکید کرد که با شناخت بیماری و علائم آن و عوامل خطر، می‌توان از ابتلا به آسم پیشگیری و در نهایت بروز آن را کنترل کرد.