بزرگنمايي:

پیام فارس - شیراز - یک روانشناس کودکان با اشاره به نقش مهم رفتار جامعه در پذیرش معلولان ذهنی، گفت: باید شرایط زندگی استاندارد و مناسب برای این دسته از معلولان ایجاد شود.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: معلولیت شامل طیف‌های مختلفی می‌شود که عدم رسیدگی به نیازها و مشکلات آنها می‌تواند فرد را دچار محدودیت‌هایی کند. در این راستا معلولان ذهنی ازجمله توانخواهانی هستند که باید با یک نوع نگاه علمی برای بررسی مشکلاتشان قدم برداشته شود.
هادی رخشان، مدرس و روانشناس کودکان کم توان ذهنی در گفتگو با خبرنگار مهر ، با بیان اینکه نگهداری و توجه به کم توانان ذهنی نیاز به توجه بیشتری دارد افزود: کودکان کم توان ذهنی روحیه‌ای شکننده و آسیب پذیر دارند و در این میان با آموزش اصولی می‌توان مهارت‌های مختلفی به آنان آموخت.
رخشان با اشاره به واژه‌هایی که در خصوص این کودکان به کار برده می‌شود گفت: واژه‌های مختلفی همانند مدد جو، کودکان با نیاز ویژه و یا کم توان ذهنی همه وهمه واژه‌هایی است که باید در خصوص آن به اشتراک برسیم.
وی با اشاره به بار معنایی مددجو گفت: این کلمه گویی بار معنایی منفی دارد، که کسی همواره نیازمند مدد و کمک است در حالی که ما نیاز به واژه‌ای داریم که مسئولین به دنبال آنها و رفع مشکلاتشان باشند.
رخشان با یادآوری اینکه این کودکان توانایی ویژه ای دارند، افزود: باید بستر و شرایط استاندارد و مناسب سازی برای رشد و بهبود شرایط معلولان عملی و اجرا شود.
وی با مقایسه شرایط معلولان در سایر کشورها خاطر نشان کرد: در آلمان یک فرد معلول در بهترین شرایط حتی بالاتر از سطح عادی قرار دارد و محیط برای اشتغال و فعالیت‌های متناسب با توانایی او مهیا است.
رخشان در ادامه افزود: معلولان در کشور ما خصوصاً معلولان ذهنی و خانواده ایشان نیازمند امکانات و حمایت‌های ویژه ای هستند، همانند دسترسی به یک روانشناس حرفه‌ای که از بدو تولد در کنار خانواده‌ها باشد تا آنها را از سردرگمی‌ها رها کند و قدرت پذیرش و سازگاری خانواده را بالا ببرد.
وی با اشاره به مشکلات والدین این کودکان گفت: باید برای خانواده این کودکان مسیر امنی ایجاد شود تا در هر رده سنی وهمزمان با رشد کودک شأن یک حس توأم با حمایت و آرامش داشته باشند.
رخشان با یادآوری اینکه برخی از این خانواده‌ها آنقدر در مشکلات غرق می‌شوند که خودشان را فراموش می‌کنند، افزود: وقتی حمایت در اطراف آنها کم می‌شود و حتی زمانی برای رسیدگی به نیازهای خودشان و حتی فرصتی برای گفتگو باقی نمی‌ماند ناچار مشکلات به شکل دیگری به آنها فشار می‌آورد و حتی منجر به جدایی می‌شود.
این روانشناس افزود: این موارد به طبقه مرفه یا متوسط و… ربطی ندارد و در همه موارد قابل مشاهده است
رخشان با بیان اینکه در سالهای اخیر شاهد رشد قابل توجه مراکز آموزشی و توانبخشی هستیم خاطر نشان کرد: متأسفانه حلقه مفقوده توجه به مسائل فرهنگی و مالی خانواده هاست که مشکلات بسیاری را در پی داشته است.
حرفه آموزی بستری مناسب برای فعالیت معلولان است
رخشان با یادآوری فعالیت معلولان ذهنی و کم توان در این مرکز در زمینه‌های مختلف فرهنگی و هنری افزود: شاید برای بسیاری جای تعجب داشت که این بچه‌ها بتوانند در فعالیتی همانند تئاتر و فیلم مشارکت کنند اما چندین دوره با حضور یک گروه متشکل از کم توانان ذهنی نمایش‌های مختلفی را به روی صحنه بردیم که در جشنواره‌های ملی و بین المللی معلولان هم مورد استقبال و توجه و حتی کسب مقام شدند.
وی با اشاره به فعالیت‌های مهارت آموزی این کودکان در این مرکز گفت: فعالیت‌هایی همانند گبه بافی ، ساخت پاکت‌های هدیه و فعالیت‌های آموزشی از جمله فعالیت این بچه هاست .
رخشان در خصوص فعالیت‌های مهارتی کم توانان ذهنی افزود: بطور مثال پاکت‌های هدیه که بچه‌ها تولید می‌کنند با ضایعات کاغذ دیواری انجام می‌شود که برای بهبود فعالیت نیازمند جامعه‌ای تولید محور هستیم که این بازار با بستر سازی مناسب به یک ثبات برسد. و اگر این مسیر و رابطه دو سویه تقویت شود علاوه بر رونق کسب و کار کارفرما در زمینه کسب درآمد، استقلال مالی و اشتغال معلولان هم گامی مؤثر خواهد بود.
این مدرس با اشاره به معضل بیکاری و عدم اشتغال در معلولان گفت: باید شرکت‌ها و کارخانجات بزرگی همانند خودرو سازان با برون سپاری برخی کارها به معلولین از آنها در زمینه فعالیت‌های دستی حمایت کنند.
رخشان با اشاره به آموزش‌های مهارت اجتماعی گفت: آنچه به این بچه‌ها آموزش داده می‌شود این است که بتوانند بصورت مستقل در جامعه فعالیت کنند که نیازمند آن است که مردم با نگاهی بدون ترحم و با شکلی کاملاً عادی با آنها برخورد کنند، آنها را راهنمایی کنند و به آنها احترام بگذارند.
رخشان با گلایه از بی توجهی به آموزش معلولان گفت: در همین دوران کرونا بدون دسترسی به برنامه شاد و یا شبکه ای آموزشی در صدا و سیما، مربیان و مراکز توانبخشی از طریق گروه‌های اجتماعی مجازی در کنار خانواده‌ها هستند و با تولید محتوای آموزشی و همچنین آموزش آنلاین بچه‌ها را حمایت می‌کنند.
نقش جامعه در پذیرش معلولان / وظیفه اجتماعی ما چیست؟
رخشان با اشاره به نقش آموزش و پرورش در بهبود شرایط زندگی کودکان معلول و کم توان ذهنی گفت: بهترین حالت این است که بچه‌های عادی با این بچه‌ها بتوانند در شرایط مشترکی همکاری داشته باشند حداقل یک روز در هفته در یک کلاس مشترک وقت بگذرانند و آشنا شوند.
وی با بیان اینکه اردوها و گردش‌های دست جمعی بهترین فرصت برای تغییر نگاه نسل جدید به زندگی و شناخت کودکان کم توان ذهنی است افزود: اینکه بچه‌هایی با بهره هوشی عادی بتوانند در مراکز توانبخشی حضور پیدا کنند و در طی یک تعامل سازنده به شناخت متقابل دست یابند مسلماً شرایط بهتری را در اینده ایجاد خواهد کرد. بطور مثال با برگزاری اردو در یک تعامل سازنده کودکان کم توان می‌توانند قابلیت‌های خود را ارائه دهند و گبه بافی را به بچه‌های دیگر نشان دهند و کودکان عادی هم می‌توانند مهارت‌های ساده ای همانند نقاشی یا ساختن کاردستی را در کنار این بچه‌ها تجربه کنند.
وی با اشاره به اینکه تغییر را باید از امروز آغاز کرد افزود: تغییر نگرش نسل قبلی بسیار دشوار است و باید به فکر تعامل و درک متقابل میان کودکان امروز با شرایط ذهنی متفاوت باشیم.
رخشان با اشاره به اینکه جامعه ما نگرش مناسبی نسبت به این بچه‌ها ندارد، افزود: چرا مدیران ما حتی اگر در خانواده خود معلولی ذهنی دارند آن را عنوان نمی‌کنند و تصور می‌کنند نیاز این مراکز و بچه‌ها تنها در حمایت مالی و یا ترحم و دلسوزی خلاصه می‌شود؟
وی با بیان اینکه بزرگترین مشکل ما عدم شناخت و درک مناسب است افزود: برای بهبود این شرایط به عزمی همگانی نیاز داریم تا به جای توجه به تفاوت‌ها با تعامل و خلاقیت فاصله میان افراد معلول و غیر معلول جامعه را در کودکی کم کنیم تا در آینده هم شاهد پویایی بهتر جامعه باشیم‌. کودکان امروز اگر از کودکی در کنار کودکان دارای معلولیت زندگی کنند، با آنها تعامل داشته باشند و شناخت و درک کافی بین آنها بوجود بیاید مسلماً در بزرگسالی هم این ارتباط سازنده حفظ می‌شود و شاهد اتفاقات مثبتی خواهیم بود.