حکمت متعالیه ملاصدرا، ضلع سوم مکتب فلسفی جهان اسلام
علمي
بزرگنمايي:
پیام فارس -
ساجدی استاد فلسفه دانشگاه شیراز در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، با بیان اینکه ملاصدرا با نقد و بررسی عالمانه و منصفانه فلسفه پیشینیان، نظریه خود را ارائه کرد، افزود: ملاصدرا با تلفیق 4 اصل تعلیمات اسلام، عرفان نظری همچون کلام خواجه نصیرالدین طوسی، فلسفه مشاء ابوعلی سینا و فلسفه اشراق شیخ شهاب الدین سهروردی و برمبنای اصالت وجود، نظام فلسفی جدیدی را به وجود آورد بنام حکمت متعالیه.
این استاد فلسفه دانشگاه شیراز اظهار داشت: همان نقشی را که فلاسفه بزرگ غربی همچون کانت و دکارت در عصر خود و در حوزه فلسفه غرب ایفا کردند، جناب ملاصدرا نیز همین تاثیرگذاری را در جایگاه تفکراسلامی داشتند، به گونهای که پس از دوره ملاصدرا، علمای اسلام مشرب و فلسفه جدیدی ارائه نکردند.
استاد ساجدی بابیان اینکه شاهکار فلسفی ملاصدرا اثبات این بود که جوهر و ذات اشیاء مادی متغیر است افزود: ملاصدرا در بحث اصالت وجود، پیوندی میان فلسفه و عرفان ایجاد کرد و به رابطه انسان و جهان هستی با خداوند پرداخت و ثابت کرد ما دونوع وجود داریم، یک وجود به طور ذاتی سیال که ماده است و یک وجود ثابت که مافوق ماده است.
این استاد فلسفه دانشگاه شیراز با اشاره به مهمترین ویژگیهای شخصیتی صدرالمتالهین از جمله تلاش مداوم، تعهد و توجه عمیق به آیات قرآن بیان داشت: نوآوری و خلاقیت از دیگر ویژگیهای مهم این فیلسوف بزرگ ایرانی است که نمونههایی از آن را در بحث فلسفه معاد باعنوان علم و نفس، درحوزه معرفت و شناخت، در نظریه جوهری و در برهان صدیقین که از شاهکارهای وی در تلفیق برهان و عرفان میباشد، میتوان اشاره کرد.
ساجدی در تشریح آثار ملاصدرا به مهمترین اثر وی، کتاب الاسفار الاربعه اشاره کرد و اظهار داشت: در این کتاب ارزشمند، مسائل فلسفی به صورت مشروح با بیانی زیبا و رسا آورده شده که نگارش آن از سال 1015 هجری قمری آغاز شد و 25 سال به طول انجامید.
اوافزود: آثار ملاصدرا به چهار حوزه فلسفه، منطق، حدیث و تفسیر تقسیم میشود که تفسیر قرآنی وی بسیارعمیق و ارزشمند است و در مجموع از این فیلسوف بزرگ جهان اسلام 39 اثر به جای مانده که تنها اثر وی به زبان فارسی، رساله سه اصل است.
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی معروف به صدر المتالهین و ملاصدرا در روز نهم جمادیالاول سال 979 قمری (هفدهم مهر 950، 1571 میلادی) قرن یازدهم هجری، در محله قوام شیراز زاده شد.
پدرش ابراهیم قوام، محمد کوچک را به مکتب خانه ملا احمد در محله قوام برد و دو سال در مکتب درس خواند. فوت پادشاه وقت و عوض شدن پادشاه باعث ناامنی شیراز شد و پدر تصمیم به عزیمت به جنوب و حاشیه خلیج فارس کرد و پس از مدتی با برگشت امنیت وی خانواده خویش را به شیراز برگرداند و پس از گذشت چند سال محمد شش ساله به همراه پدر به قزوین رفت و دوره جوانیش را در آنجا سپری کرد.
پیشرفت اصلی ملاصدرا در قزوین شکل گرفت و در محضر استادانی از جمله شیخ بهایی و میرداماد در دوره صفویان علم آموخت. وی پلههای ترقی را یک به یک طی کرد، ملاصدرا همراه با استادانش از جمله شیخ بهایی، میرداماد، میرفندرسکی به اصفهان مهاجرت و در مدرسه خواجو به تحصیل ادامه داد.
ملاصدرا بر این باور بود که مذهب شیعه دو وجه دارد، وجه ظاهری یعنی همان شریعت و احکام دینی و دیگری وجه باطنی که همان درون مایه و حقیقت مذهب شیعه است و ملاصدرا آن را عرفان شیعی مینامید.
او، درباره حرکت نیز به نظریه جدیدی دست یافت که به حرکت جوهری مشهور است و چهار جریان فکری را در یک نقطه گرد آوری کرد.مدتی گذشت تا در اصفهان به درجه اجتهاد رسید و بعد از مدتی به دلیل اصرار وی برای بیان حقایق عرفان و اختلاف نظر با دیگر دانشمندان وقت اصفهان، جمعی به دشمنی با وی به پا خواستند و به قولی خود را 7 سال و نقلی دیگر 15 سال به روستای کهک قم تبعید کرد.
پس از سالها الله وردی خان موسس مدرسه خان شیراز از ملاصدرا خواست تا به شیراز برگردد و در مدرسه خان تدریس کند.
انتهای پیام/
-
شنبه ۱ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۱:۵۳:۳۸
-
۷۷ بازديد
-
-
پیام فارس
لینک کوتاه:
https://www.payamefars.ir/Fa/News/210926/