پیام فارس - استان فارس روزگاری قرار بود با افتتاح راه آهن به توسعه برسد اما فارس هنوز به شبکه راه آهن سراسری متصل نیست تا رویای تبدیل شدن استان به چهارراه ریلی کشور هنوز محقق نشده باشد.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: فارس از جمله استان‌هایی است که به لحاظ استراتژیک در جایگاه مهم اقتصادی قرار دارد. قرار گرفتن استان در کریدور ارتباطی جنوب به شمال کشور، از فارس استانی مهم ساخته که می‌تواند نبض اقتصاد کشور را در دست بگیرد.
اما ویژگی‌های جغرافیایی فارس که باعث شد سهم مهمی از حمل و نقل بار را به خود اختصاص دهد تاکنون نتوانسته ارزش افزوده خاصی برای استان رقم بزند.
سال‌ها پیش یعنی در دهه 80 زمانی که سوت قطار در فارس پیچید، مسئولان مدعی شدند که اتصال استان به شبکه راه آهن سراسری باعث می‌شود استان فارس در چهار راه ریلی کشور قرار گیرد و این نقش مهم اقتصادی، آورده‌های چشمگیری برای فارس دارد اما نزدیک به دو دهه از آن وعده‌ها گذشته اما هنوز قطار فارس، این استان را به مقصد توسعه نرسانده است.
فارس و تجارت منطقه‌ای و بین المللی
مهدی غریب کارشناس اقتصادی و استاد اقتصاد در دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص نقش و جایگاه استان فارس در تجارت منطقه‌ای گفت: فارس به واسطه قرار گرفتن در یکی از مناطق استراتژیک در سطح کشور، می‌تواند به عنوان استانی در کشور معرفی شود که اقتصاد آن بر پایه تجارت شکل بگیرد و توسعه یابد.
وی افزود: یکی از روش‌های تجارت با بازارهای بین المللی این موضوع است که امکان دسترسی به بازارهای هدف در کوتاه‌ترین زمان ممکن وجود داشته باشد و در کنار آن موضوع حمل و نقل نیز در تجارت نقش قابل توجهی دارد زیرا کالا هر چقدر سریع‌تر و تازه‌تر در اختیار مصرف کننده نهایی قرار بگیرد، اعتمادی که مصرف کننده به آن کالا می‌کند افزایش یافته و در نتیجه بازار هدف بازاری بزرگ‌تر و سودآور خواهد بود.
به گفته این استاد اقتصاد دانشگاه شیراز، نزدیکی استان فارس به دریا در کنار وجود پروازهای بین المللی در فرودگاه‌های بین المللی استان فارس، آینده‌ای درخشان در تجارت بین‌المللی و منطقه‌ای در استان فارس را می‌دهد این در حالی است که فارس می‌تواند دریچه‌ای برای تجارت در حوزه حمل و نقل ریلی نیز باشد.

غریب اضافه کرد: حلقه اتصال راه‌آهن ریلی کشور از جنوب به شمال کشور در استان فارس است که هنوز این حلقه به یکدیگر متصل نشده است و اگر این رویداد رخ دهد نه تنها استان فارس از انزوای خطوط ریلی خارج می‌شود بلکه می‌تواند به عنوان چهارراه ریلی یک کشور خود را معرفی کند.
پتانسیلی که نادیده گرفته شده است
پتانسیل تبدیل شدن استان فارس به چهارراه ریلی کشور سالیانی است که در نگاه برنامه‌ریزان اجتماعی و سیاستمداران استان فارس قرار دارد اما مسئله اصلی این است که تاکنون این مهم روی نداده است.
دسترسی استان فارس به مناطق جنوبی و باراندازهای جنوبی کشور از سویی و و از سوی دیگر دسترسی آسان و سریع این استان به مناطق مرکزی و شمالی کشور از طریق خطوط ریلی، ازجمله ویژگی‌های منحصر به فرد استان فارس است که در سایر استان‌ها نظیر کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و اصفهان دیده نمی‌شود و همین موضوع استان فارس را نسبت به سایر استان‌ها متمایز کرد.
استان فارس سالیانی است که در انزوا قرار گرفته است و جنس این انزوا نیز از نوع خطوط حمل و نقل ریلی است و امید است که این پتانسیل در استان فارس مورد استفاده قرار گیرد.
یکی از اولویت‌های استان فارس موضوع اتصال خطوط راه آهن استان به خطوط سراسری راه آهن در سطح کشور است جعفر قادری نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی در خصوص حمل و نقل ریلی در سطح استان فارس به خبرنگار مهر گفت: یکی از ویژگی‌هایی که استان فارس دارا بوده است، موضوع حمل و نقل ریلی است اما این ویژگی تاکنون نادیده گرفته شده و امید می‌رود طرح اتصال راه آهن فارس به شبکه ملی ریلی کشور به سرانجام برسد.
قادری تاکید کرد: یکی از اولویت‌های استان فارس موضوع اتصال خطوط راه آهن استان به خطوط سراسری راه آهن در سطح کشور است و در این راستا نیز اعتبارات مختلفی برای استان فارس در نظر گرفته شده است تا هرچه سریع‌تر خطوط راه آهن استان فارس به شبکه ملی راه‌آهن متصل شود.
به گفته این نماینده مجلس قرار است به زودی خط راه آهن اقلید یزد به سرانجام برسد تا امکان استفاده از آن در حوزه حمل و نقل بار نیز فراهم شود.
تلاش برای به سرانجام رساندن حلقه مفقوده راه آهن
عزم جزم مسئولان فارس برای به ثمر رساندن طرح‌های زیربنایی در استان فارس منجر به جذب اعتبارات ملی و استانی به طرح‌های اولویت دار استان شده است.
یکی از طرح‌های اولویت دار استان فارس نیز طرح راه آهن اقلید به یزد است.
محمود رضایی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار فارس گفت: خطوط راه آهن استان از جمله طرح‌های اولویت دار استان فارس به حساب آمده و تلاش شده تا این طرح‌ها در زمان پیش بینی شده به سرانجام برسند.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه استان فارس ظرفیت‌های متعددی در تمامی حوزه‌ها از جمله خطوط حمل و نقل ریلی دارد، با بهره برداری از این طرح‌ها شاهد خواهیم بود که میزان جابجایی بار توسط خطوط حمل و نقل ریلی رشد قابل توجهی داشته باشد.

او ادامه داد: یکی از مؤلفه‌های توسعه یافتگی در جامعه می‌توانند بهره گیری از ظرفیت حمل و نقل در حوزه ریلی باشد و با توجه به اینکه راه‌آهن استان فارس تاکنون با مشکلاتی مواجه بوده، امیدوار هستیم با بهره برداری از این طرح استان فارس به چهارراه ریلی کشور تبدیل شود.
به بهره برداری رسیدن اینگونه طرح‌ها نیازمند جذب اعتبارات ملی و استانی است. این در حالی است که مسئولین برنامه و بودجه در استان فارس از اختصاص یافتن تسهیلات جدید آن هم در سال 1400 به این گونه طرح‌های توسعه‌ای خبر داده‌اند.
فارس و چهار راهی برای توسعه
محسن اسلامی استاد دانشگاه و کارشناس اقتصاد به خبرنگار مهر گفت: حلقه مفقوده اقتصاد فارس خطوط حمل و نقل ریلی است و تا زمانی که این موضوع به سرانجام نرسد اقتصاد فارس حرکت شتابانی نخواهد داشت.
وی اضافه کرد: فارس شاید در سایر شاخص‌های اقتصادی نظیر حمل و نقل هوایی و زمینی دارای مزیت‌های نسبی نسبت به برخی از استان‌های کشور باشد اما همین که تاکنون نتوانسته در حوزه حمل و نقل ریلی در کشور اثرگذار باشد بدان معناست که قافله تجارت اقتصادی را به استان‌هایی که دارای این پتانسیل هستند باخته است.
حلقه مفقوده اقتصاد فارس خطوط حمل و نقل ریلی است و تا زمانی که این موضوع به سرانجام نرسد اقتصاد فارس حرکت شتابانی نخواهد داشت اسلامی تاکید کرد: اقتصاد موضوعی چند بعدی است و از نیروی انسانی تا پیش‌نیازهای تولید بر آن تأثیر گذار خواهد بود از این رو نمی‌توان بر این موضوع تاکید کرد که چون دارای مزیت در یک شاخص اقتصادی هستیم باید اقتصاد استان نیز توسعه یابد بلکه باید توسعه متوازن در تمامی شاخص‌های اقتصادی روی دهد تا بتوان به توسعه یافتگی اقتصادی دست یافت.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه «آیا فارس می‌تواند چهارراه ریلی کشور باشد» نیز پاسخ گفت: فارس می‌تواند به عنوان مرکز ثقل حمل و نقل ریلی کشور ایفای نقش کند زیرا پتانسیل‌های این مهم در استان وجود دارد اما سوال اصلی ایجاد آیا فارس با تمام بروکراسی‌های اداری و مشکلاتی مدیریتی که دارد می‌تواند بار چهار راه ریلی بودن در کشور را به دوش بکشد؟
اکنون سوال اینجاست آیا استان فارس می‌تواند به عنوان چهارراه ریلی در کشور معرفی شود؟ آیا پتانسیل‌های موجود در استان فارس به قدری توسعه و افزایش یافته اند که اگر استان فارس به عنوان چهارراه ریلی در کشور معرفی شد بتواند پاسخگوی نیازهای کشور باشد؟
در پاسخ به این سوالات می‌توان گفت استان فارس با بیش از 123 هزار کیلومتر وسعت می‌تواند استان شاخص در حوزه حمل و نقل ریلی کشور باشد و این مهم زمانی روی خواهد داد که شاهد حمایت‌های دولت از فعالیت‌های زیرساختی در استان باشیم تا با تخصیص و جذب اعتبارات مناسب بتوان نسبت به ایجاد زیرساخت‌ها اقدام کرد.
قطار فارس وقتی به مقصد توسعه می‌رسد که زیر ساخت‌های آن مهیا باشد و اعتبارات لازم برای اتصال استان به خطوط سراسری راه آهن تخصیص یابد.