پیام فارس -

به گزارش خبرگزاری فارس از تهران، شرکت‌های دانش بنیان شرکت‌هایی‌اند که علم و دانش بخش‌های جدایی ناپذیر آن‌ها محسوب می‌شوند، این شرکت‌ها به نوعی واسطه میان ایده‌های تجاری و تولید و ارتقای تکنولوژی هستند. حیطه فعالیت شرکت‌های دانش بنیان به طورکلی شامل انجام تحقیقات علمی و کاربردی و ارائه مشاوره در حوزه‌های فنی و تخصصی با فناوری نوین می‌باشد.
بنیاد مستضعفان یکی از مجموعه‌هایی است که در سال‌های اخیر با استفاده از شرکت‌های دانش بنیان علاوه بر ایجاد اشتغال و ارزآوری برای کشور به رونق تولید نیز کمک کرده است.
در گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری فارس با علی خطیبی مدیرعامل موسسه تحقیق و توسعه دانشمند بنیاد مستضعفان ضمن تشریح فعالیت هلدینگ دانشمند برخی ازاقدامات این هلدینگ در راه اندازی و بروزرسانی شرکت‌های تعطیل شده عنوان شد.
فارس: لطفاً هلدینگ دانشمند را معرفی بفرمایید، از چه زمانی ایجادشده و تمرکز هلدینگ بیشتر در چه حوزه‌ای است؟
-خطیبی: مجموعه موسسه تحقیق و توسعه دانشمند بازوی اکتساب فناوری و نوآوری در بنیاد مستضعفان است. بنیاد مستضعفان مجموعه شرکت‌هایی از صنایع مختلف است که در 52 رشته صنعتی فعالیت می‌کند. قسمت قابل‌توجه این صنایع کهنه‌شده‌اند لذا اگر صنایع خودشان را به ابزار نوآوری مجهز نکنند محکوم‌به فنا هستند. بعد از تأکیداتی که رهبر فرزانه انقلاب در خصوص دانش‌بنیان کردن اقتصاد داشتند این ماموریت در دستور کار بنیاد مستضعفان قرار گرفت و در داخل بنیاد نیز این رسالت به مجموعه موسسه تحقیق و توسعه دانشمند محول شد. رسالت موسسه تحقیق و توسعه دانش‌بنیان کردن صنایع و شرکت‌های اقتصادی بنیاد است. هدف ما این است که تمام 170 شرکت را دانش‌بنیان کنیم البته بعضی از این شرکت‌ها های-تک هستند و تکنولوژی روز را دارند ولی عمومشان نیازمند نوآوری هستند.
سخت‌ترین کار در جمهوری اسلامی در صنعت و دانشگاه اثبات توانایی است
فارس: آیا موسسه دانشمند در زمان مدیریت قبلی بنیاد نیز وجود داشت و اگر آری در آن چه اقداماتی صورت می‌گرفت؟ قبل ازمدیریت آقای فتاح وجود داشت و چه اقداماتی صورت می‌گرفت؟
-خطیبی: موسسه دانشمند وجود داشت ولی این فعالیت‌ها را نداشته و مورد هدف نبوده، کاری که الآن موسسه دانشمند انجام می‌دهد بعد از حضور آقای فتاح است که مأموریت مشخص مجموعه این موضوع شد و در قریب به دو سال به‌زعم بنده کارهایی خوبی انجام‌شده است. ما کار زیادی باید انجام می‌دادیم و نسبت به آن چیزی که باید انجام می‌شده تعداد کارها کم است در این دو سال با تمام توان کارکرده‌ایم اما نسبت به آن چیزی که باید اتفاق می‌افتاده واقعاً قطره‌ای در برابر دریاست.
برای مثال بنیاد مستضعفان در بحث حفاری چاه‌های نفت هلدینگی دارد که در خطوط انتقال و حفاری چاه‌های نفت کار می‌کند عمده ادواتی که آنجا استفاده می‌شود باقیمت‌های سرسام‌آور وارداتی است. حسرتی که می‌خورم این است که می‌دانم وای کاش نمی‌دانستم، چه ظرفیت و توانمندی عظیمی در دانشگاه‌ها و مجامع علمی و شرکت‌های دانش‌بنیان است . از دیگر سو در صنایع این نیاز وجود دارد اما متاسفانه یک ارتباط موثری بین این دو نیست و این درد است.
در بحث قطعات حفاری ما خون‌دل خوردیم تا به وزارت نفت بفهمانیم که جوانان ما می‌توانند قطعات و دستگاه‌هایی بسازند که شما بابت هرکدام میلیون‌ها یورو پرداخت می‌کنید
به زعم بنده سخت‌ترین کار در جمهوری اسلامی در صنعت و دانشگاه اثبات توانایی است، اثبات توانایی به صاحبان صنایع ، اینکه ما می‌توانیم. در بحث قطعات حفاری ما خون‌دل خوردیم تا به وزارت نفت بفهمانیم که جوانان ما می‌توانند قطعات و دستگاه‌هایی بسازند که شما بابت هرکدام میلیون‌ها یورو پرداخت می‌کنید.

هرکس راه‌حل دارد بسم‌الله
فارس: این شرکت‌های دانش‌بنیان در داخل بنیاد مستضعفان هستند؟
- خطیبی: نه ما در بنیاد شرکت دانش‌بنیان نداریم و سیاست این است که نداشته باشیم. هر نیازی که داریم به پهنه جغرافیای جمهوری اسلامی پخش می‌کنیم در یک پدیده شفاف و عادلانه می‌گوییم که این مسئله ما هست هرکسی راه‌حل دارد بسم‌الله. در این فرایند 20الی 30 داور طرح ها را بررسی می‌کنند و با توجه به همه شرایط می‌گویند با صاحب طرح برتر قرارداد ببندیم. ما در عرصه علمی و صنعتی امروز بیش از آنکه نیاز به چهره اقتصادی داشته باشیم نیاز به خط‌شکن داریم که خط را بشکند که ما توانایی داریم و ریسکش را هم قبول کند.
فارس: شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان چگونه است؟
-خطیبی: به طرق مختلف شناسایی صورت می گیرد. ابتدایی‌ترین روش فراخوان است که در اکثر مواقع با فراخوان راه به‌جایی نمی‌بریم و با جستجو افراد را شناسایی می‌کنیم. اگر کسی تا 50 درصد توانایی حل مسئله را داشت در آن فضا واردش می‌کنیم و با حمایت و کمک به هدف می‌رسانیم این حمایت‌ها شامل حمایت مالی، کمک بلاعوض و خرید تضمینی محصول است.
هم ارزآوری هم اشتغال‌زایی با اعتماد به جوانان ایرانی
فارس: در مورد این حفاری چاه‌های نفت توضیح بفرمایید که چقدر صرفه‌جویی ارزی صورت گرفته و چه میزان اشتغال‌زایی ایجاد شده است؟
-خطیبی: در سال 1388 شرکت حفاری شمال برای خرید هر عدد مادلاگینگ از کشور آلمان مبلغ یک‌میلیون دلار پرداخت میکرد.و در 4 ماهه گذشته قیمت این محصول با برند شانگهای چین 450 هزار دلار بود که قیمت تمام شده این محصول برای کشورمان بین تا 550 هزار دلار تا 600 هزار دلار برآورد شده بود . قیمت تمام شده این محصول توسط متخصصان داخلی حدود 200 هزار دلار می‌شود که با کار بر روی هر مادلاگینگ برای 10 نفرنیز اشتغال‌زایی مستقیم ایجاد می‌شود. تفاوت اشتغالزایی توسط شرکتهای دانش بنیان با سایر مجموعه این است که اشتغال‌زایی در بنیاد مستضعفان اشتغال نخبگانی است. ما الآن با پدیده مهاجرت نخبگان مواجه هستیم و تمام این کارهایی که انجام می‌دهیم اشتغال نخبگانی ایجاد می‌کند. کار 10 نفربر روی یک یونیت یعنی اشتغال 10 مهندس الکترونیک و نفت، متالوژی و پتروشیمی و...
در برهه‌ای که بنزین هواپیما تحریم شد روغن هواپیما نیز به‌طریق‌اولی تحریم شد، اما توانستیم روغن هواپیمای سبک را بسازیم و در حال حاضر نیز حتی این محصول صادر هم می‌شود
نفت بهران یکی از شرکتهای زیر مجموعه بنیاد مستضعفان است، «Base oil» برای کشتی و هواپیما و موتور و ماشین یکی است اگر ادیتیو بزنید به روغن هواپیما تبدیل می شود. در برهه‌ای که بنزین هواپیما تحریم شد روغن هواپیما نیز به‌طریق‌اولی تحریم شد. با توجه به اینکه به لحاظ شیمی کشور ما جز کشورهای برتر دنیاست ما روغن هواپیمای سبک را ساختیم و در حال حاضر تولیدشده و مورد استفاده است. وحتی این محصول صادر هم می‌شود. به امید خدا تا پایان سال 1400 روغن هواپیماهای پهن‌پیکر را هم خواهیم ساخت. 
به فکر رفع آلایندگی کارخانه سیمان تهران نیز هستیم
فارس: در مورد کارخانه سیمان جنوب شهر تهران و بحث آلایندگی که در جنوب شرق تهران دارد چه تمهیداتی اندیشیده‌اید؟
-خطیبی: آلایندگی شرکت سیمان تهران مربوط به بحث فیلترهاست در بحث فیلترما اندکی ضعف دانشی داریم ولی در دستور کارمان قرار دارد. 

غربی‌ها دردادن تکنولوژی خباثت دارند
فارس: مشکل آب‌شیرین‌کن‌ها چیست؟
-خطیبی: با توجه به مشکلات کم‌آبی کشور ممبران‌ها چه فیلتر چه غشا جز موارد فوق استراتژیک هستند. ما می‌توانیم در کشور آب‌شیرین‌کن بزنیم ولی مشکل آب‌شیرین‌کن‌ها ممبران است که همه وارداتی است. فراخوان زدیم ولی این از مواردی است که زمانبر است. ما در خیلی از مسائل مشکل دانشی نداریم بلکه مشکل تکنولوژی داریم. برای مثال دو شرکت قوطی سازی در کشور داریم که هردو کویل آلومینیوم را با رقم بیش از 1000 میلیارد تومان وارد می‌کنند ما در کشور کارخانه آلومینیوم و معدن آلومینیوم ‌هم داریم اما درمورد کویل آلومینیوم ما دانش را پیداکرده‌ایم ولی مشکل تکنولوژی داریم. متاسفانه غربی‌ها دردادن تکنولوژی خباثت دارند.
پسماندی که با تبدیلش به نفتالین خارجی‌ها را به صف ‌پیش‌خرید واداشت
فارس: پروژه‌ای هست که تا پایان سال بخواهید به سرانجام برسانید؟
-خطیبی: ما چند کارخانه تعطیل‌شده با چند هزار کارگر بیکار در سراسر کشور داریم که سال‌های قبل به دلیل اینکه توجیه اقتصادی ندارند و واردات نیز ارزان‌تر بوده است تعطیل شدند.اما الآن به آن کارخانه‌ها ورود کردیم تا باارزش افزوده به محصول، توجیه اقتصادی پیدا کند. برای نمونه پالایشگاه قطران اصفهان وقتی نفت را پالایش می‌کند پسماندی دارد که از قیر هم بدتر است این پسماند در کویر اصفهان رها می‌شده و محیط‌زیست را آلوده می‌کرده است .کارخانه‌ای در آنجا زدیم که این پسماند را تبدیل به نفتالین می‌کند و ماده‌ای دیگر که در کارخانه تبدیل به دوده شده و در صنعت لاستیک‌سازی استفاده می‌شود. نفتالین در صنایع رنگ‌سازی کاربرد دارد و الان خارجی‌ها نفتالین ما را پیش‌خرید می‌کنند. شرکت‌های دانش‌بنیان در پالایشگاه قطران اصفهان بر روی نفتالین ارزش‌افزوده ایجاد کرده‌اند؛ به این صورت که چندین ترکیب از آن می‌گیرند که ماده اولیه Base oil هست. روغنی که در شرکت بهران برای هواپیماهای نیز سبک تولید می شود. 
فارس: آیا به فکر دانش‌بنیان کردن صنعت گردشگری هم هستید؟
-خطیبی: هلدینگ‌های سیاحتی نیازها را اعلام می‌کنند ولی با توجه به محدودیت‌هایی که در این عرصه داریم هنوز در این حوزه ورود نکرده‌ایم. ما با توجه به هرم مازولا در قاعده هرم مانده‌ایم( نیازهای اولیه) و هنوز به سطوح بالا نرسیدیم.
انتهای پیام/س