پیام فارس - خراسان /تازه ترین داده های مرکز آمار ایران حاکی از این است که از 53 قلم خوراکی منتخب، 40 قلم تورم سالانه بیشتر از کل داشته اند.
تورم نقطه ای کالاها در کشور در شرایطی مهرماه به 48.6 درصد رسید که خوراکی ها نقش ویژه ای در آن داشتند. داده های اولیه مرکز آمار نشان می داد که تورم این کالاها به 64.3 درصد رسیده است. با این حال، گزارش اخیر این مرکز از متوسط قیمت خوراکی های منتخب در کل کشور نشان می دهد که از 53 قلم خوراکی منتخب، 40 قلم تورم سالانه بیش از تورم کل داشته اند. در این فهرست، لوبیا چیتی و برنج ایرانی درجه یک به ترتیب با رشد قیمت3.5 و 2.5 برابری، رده اول و سوم تورم قیمتی را به خود اختصاص داده اند.
به گزارش خراسان، داده های اخیر مرکز آمار ایران از وضعیت شاخص قیمت ها نشان می دهد که در مهرماه، علاوه بر جهش تورم عمومی، کالاهای خوراکی رشد فراتر از تصوری داشته اند. بر این اساس، تورم ماهانه این گروه از کالاها در شرایطی به 6.4 درصد رسیده که تورم کل کالاها 5 درصد بوده است. از نگاه سالانه نیز در شرایطی نرخ تورم نقطه ای کل کالاها به 48.6 درصد رسیده که این رقم برای خوراکی ها و آشامیدنی ها 64 درصد بوده است. این موضوع بیانگر وضعیت فوق العاده ای است که کالاهای خوراکی در ماه های اخیر داشته اند. بروز مشکلاتی از جمله کم آبی به همراه ناترازی انرژی که موجب مشکلات در بخش فرآوری مواد غذایی شده است و همچنین سایر معضلات ساختاری در حوزه تولید کشاورزی رشد بی سابقه قیمت این کالاها در ماه های اخیر را رقم زده است.
بازار
![]()
رالی حبوبات در جاده قیمت
در رده بندی تورم سالانه (نقطه ای) حبوبات در رده های بالا قرار دارند. به طوری که رشد سالانه قیمت لوبیا چیتی در مهر امسال نسبت به مهر سال گذشته 255 درصد (افزایش 3/5 برابری قیمت)، لپه 135 درصد (افزایش حدود 2.5 برابری قیمت)، لوبیا قرمز 122 درصد (افزایش 2.2 برابری قیمت) و عدس 72 درصد (افزایش 1.7 برابری قیمت) بوده است. به این ترتیب متوسط قیمت هر کیلو لوبیا چیتی در کل کشور در ماه گذشته به حدود 440 هزار تومان، هر کیلو لوبیا قرمز 273 هزار تومان، هر کیلو عدس 190 هزار تومان و هر کیلو لپه 240 هزار تومان رسیده است. در شرایطی قیمت کالاهای جایگزین گوشت روز به روز و در نیمه دوم سال بیشتر می شود که با ثابت بودن دریافتی مزد و حقوق بگیران، فشار زیادی به سفره آنان وارد شده است.
برنج ایرانی در تعقیب حبوبات
دومین کالایی که در رده بندی تورم خوراکی ها خودنمایی می کند، برنج ایرانی درجه یک است که در رده سوم ایستاده است. بررسی های مرکز آمار نشان می دهد که قیمت این کالا از مهرماه سال گذشته تاکنون، بیش از 2.5 برابر شده و به 315 هزار تومان (به طور متوسط در کل کشور) افزایش یافته است.
موج سواری برخی واردکنندگان روی قیمت برنج خارجی؛ وقتی یک واردکننده 250 میلیون دلار از گران فروشی سود کرد
برنج خارجی درجه یک نیز با سرعتی کمتر، اما بیشتر از سایر کالاها رو به افزایش بوده است. این کالا در شرایطی رشد قیمت 61 درصدی داشته که هم اینک در بازار، به قیمت هایی در حدود 200 هزار تومان نیز رسیده است. در شرایطی که واردات برنج با ارز ترجیحی انجام می شود، رشد قیمت این کالا به علامت سوال بزرگی تبدیل شده است. در این زمینه وزیر جهاد کشاورزی غلامرضا نوری با انتقاد از رفتار برخی واردکنندگان برنج، گفت: «قیمت تمام‌شده هر کیلو برنج وارداتی برای واردکنندگان بین 38 تا 40 هزار تومان است و طبق ضوابط باید حداکثر با قیمت 50 هزار تومان در بازار عرضه شود. اما متأسفانه شاهدیم که همان برنج‌ها در بازار تا 110 هزار تومان به فروش می‌رسند.» وی افزود: «فاصله قیمتی بیش از دو برابری بین نرخ واقعی و نرخ بازار موجب شده یک واردکننده خاص تنها در یک دوره واردات، بیش از 250 میلیون دلار سود خالص به دست آورد؛ سودی که نه تنها به جیب مردم نمی‌رود بلکه باعث بی‌ثباتی در بازار و فشار مضاعف بر مصرف‌کننده می‌شود.» بر اساس گزارش میدانی فارس، قیمت برنج در بازار به کیلویی 400 هزار تومان هم رسیده و برنج پاکستانی تا 150 هزار تومان به فروش می رود. وزیر جهاد با اشاره به مصوبه جدید دولت گفت: «بر اساس تصمیم دولت، از این پس واردکنندگان موظف‌اند برنج را تا لب مرز وارد کرده و برای توزیع داخلی آن را به وزارت جهاد کشاورزی تحویل دهند تا از طریق شرکت بازرگانی دولتی و شبکه‌های نظارتی میان مردم توزیع شود.»
نوری تأکید کرد که این تصمیم برای کنترل قیمت‌ها، شفافیت در بازار و حمایت از مصرف‌کننده اتخاذ شده است، اما برخی واردکنندگان با این طرح مخالفت می‌کنند. وزیر در ادامه گفت: «مخالفت این گروه‌ها به‌روشنی نشان می‌دهد که منافع شخصی و سودهای نجومی آن ها با اجرای سیاست جدید در خطر است. ما اجازه نخواهیم داد بازار کالاهای اساسی در دست عده‌ای محدود باشد که تنها به دنبال سود خود هستند.»
وی در پایان خاطرنشان کرد: «جهاد کشاورزی با همکاری دستگاه‌های نظارتی، گمرک و سازمان حمایت، نظارت بر زنجیره واردات و توزیع برنج را تشدید کرده و با متخلفان به‌صورت قاطع برخورد خواهد کرد.»
صف بندی لبنیات در کانال تورم 60 و 70 درصدی
در شرایطی که بحران نهاده های دامی چندین ماه است گریبانگیر تولیدکنندگان دام و محصولات دامی شده، لبنیات به عنوان یکی از کالاهای وابسته به نهاده های دامی نیز شرایط متورمی را از نظر قیمتی تجربه کرده است. بیشترین تورم سالانه در این گروه نسبت به مهر سال گذشته، متعلق به کره پاستوریزه حیوانی است که رشد قیمتی در حدود 75 پیدا کرده و به 66 هزار تومان در یک بسته 100 گرمی رسیده است. خامه، ماست و پنیر پاستوریزه سه گروه کالایی هستند که به ترتیب با 68، 66 و 62 درصد رشد قیمت در یک سال اخیر روبه رو شده اند.
تورم نسبتاً ملایم قیمت گوشت گوسفند در ارتفاع بالا
در میان کالاهای اساسی مهم، تورم نسبتاً پایین گوشت گوسفند قابل توجه است. این محصول اگر چه رشد قیمت 24 درصدی در مهر امسال نسبت به مهر 1403 داشته، اما قیمت بالای آن که در مهر امسال در کل کشور به طور متوسط به حدود 850 هزار تومان رسیده، موجب شده تا این کالا بیش از پیش از دسترس دهک های متوسط و پایین دور شود. قیمت گوشت گاو نیز در مهر امسال، در تعقیب گوشت گوسفند بوده و 813 هزار تومان به ثبت رسیده است.
خبرمرتبط
متخلفان نبود نهاده های دامی در انتظار مجازات
سازمان بازرسی به مقصران کمبود نهاده های دامی هشدار داد که در ثبت سفارش و تامین ارز نهاده‌های دامی کوتاهی شده پرونده متخلفان به مراجع قضایی ارسال می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، احمد اسدیان، معاون نظارت و بازرسی امور تولیدی سازمان بازرسی گفت: در ثبت سفارش محصولات ایراداتی وجود دارد و در عین حال انحصارگرایی در واردات کالای این حوزه معنا ندارد.
غلامرضا آذری، بازرس کل امور جهاد کشاورزی سازمان بازرسی نیز با بیان این که سیاست‌های کشور در زمینه استفاده از منابع ارزی درست تامین نشده است، افزود: با این حال، با توجه به همان محدودیت های منابع نیز مدیریت مناسب اعمال نشده است. فراتر از این موارد، در حوزه سامانه بازارگاه که مربوط به عرضه نهاده های دامی است نیز نظارت مناسبی انجام نشده است. به گفته وی، به زودی گزارش قصور یا تقصیر دستگاه‌ها در نرسیدن نهاده‌های دامی به دامداران و مرغداران به دستگاه‌های مربوط و مراجع قضایی ارسال خواهد شد.