پیام فارس - ایسنا / در پی تخریب بخشی از ورودی تاریخی باغ مینو شیراز، سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی فارس اعلام کرد که «در شب هشتم آبان 1404» با هماهنگی دادستان مرکز استان، ورود و توقیف ماشین‌آلات انجام و «صبح روز بعد» شکایت رسمی ثبت شده است. این رخداد بار دیگر نگرانی‌ها درباره تغییر کاربری باغ‌های تاریخی حاشیه شیراز و تهدید هویت باغ‌شهری این کلان‌شهر را پررنگ کرده است.
پرونده تخریب در باغ مینو، یکی از باغ‌های ثبت‌شده ملی در شیراز از شامگاه 8 آبان 1404 وارد فاز قضایی شد. به گفته مسئولان، مالک باغ بدون اخذ مجوز مرمت و نظارت فنی، اقدام به تخریب بخشی از ورودی موسوم به «کالسکه‌خانه» کرده بود.
در خبری که شامگاه 11 آبان از طریق روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس به نقل از صادق زارع، سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان فارس درباره زمان و نحوه ورود میراث به موضوع در اختیار رسانه‌ها قرار داده شد، اظهار کرد: در شب هشتم آبان با هماهنگی دادستان مرکز استان فارس در محل حاضر شدیم و ماشین‌آلات را توقیف کردیم. صبح روز بعد هم طرح شکایت تنظیم شد.
وی با اشاره به ماهیت غیرقانونی اقدام مالک افزود: مالک مدعی بود طرح مرمتی دارد، اما هیچ طرح مکتوب و مصوبی به اداره‌کل ارائه نکرده بود و بنابراین هرگونه اقدام در محل، تخلف محسوب می‌شد.
باغ مینو که در تاریخ شهری شیراز به عنوان منزل و ملک مهدی نمازی از خاندان واقف و خیرِ نمازی شناخته می‌شود، در سال 1382 با شماره 9782 در فهرست آثار ملی ثبت شده است و هرگونه دخل‌وتصرف در آن تحت قانون حفظ آثار ملی قرار دارد.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان در همان خبر 11 آبان تأکید کرد: بخش‌هایی از دیواره ورودی و کالسکه‌خانه تخریب شده و مالک موظف است مطابق اسناد تصویری و نقشه‌های مصوب، همان بخش‌ها را بازسازی کند.
زارع یادآور شد که در طرح مصوب باغ، مرمت با حفظ ساختار تاریخی و با تأیید میراث» پیش‌بینی شده، اما این ضابطه رعایت نشده و مالک بدون هماهنگی اقدام کرده است.
گفتنی است، این پرونده در شرایطی پیگیری می‌شود که طی سال‌های اخیر موضوع تغییر کاربری باغ‌های شیراز، به‌ویژه در محورهای قصرالدشت، قصردشت نو و باغ‌شهرها، مورد توجه مراجع قضایی قرار گرفته است. پیش‌تر نیز، مسئولان قضایی استان درباره برخورد با تخلفات این حوزه هشدار داده بودند. گرچه درباره باغ مینو، تاکنون اظهارنظر مستقیم از سوی دادستان فارس منتشر نشده، اما ورود قضایی بنا بر اعلام میراث فرهنگی «با هماهنگی دادستان» انجام شده است.
باغ مینو گرچه در مقیاس باغ‌های شاخص شیراز همچون ارم و دلگشا کمتر شناخته شده است، اما به عنوان بخشی از سیستم تاریخی باغ‌سازی شیراز، اهمیت ساختاری و هویتی دارد؛ این اهمیت شامل قرارگیری در پهنه باغ‌های تاریخی، برخورداری از ورودی معماری‌شده موسوم به «کالسکه‌خانه»، ثبت رسمی در فهرست آثار ملی و ارتباط با الگوی باغ‌های قاجاری و پهلوی اول است.
تخریب هر بخش از این مجموعه‌ها، ایجاد یک «سابقه خطرناک» برای سایر باغ‌های در معرض توسعه و تغییر کاربری تلقی می‌شود. همین نقطه نگرانی است که سبب ورود سریع دستگاه قضایی و پیگیری میراث فرهنگی شده است.
پیگیری فوری پرونده باغ مینو در آبان 1404، نمودی از حساسیت دستگاه‌های اجرایی و قضایی استان فارس نسبت به حفظ باغ‌های تاریخی شیراز است. با توجه به روند فزاینده فشارهای ساخت‌وساز و تغییر کاربری، انتظار می‌رود صدور رأی این پرونده و روند بازسازی، به‌عنوان یک پرونده شاخص در حوزه میراث فرهنگی شیراز مورد توجه عمومی و رسانه‌ای قرار گیرد.
بازار ![]()